Nội dung kiến thức và kỹ năng về đường tròn trong lịch trình toán 9 tương đối nhiều, đặc biệt quan trọng các dạng toán về mặt đường tròn có không ít bài tập khá nặng nề làm cho nhiều bạn học sinh bồn chồn khi giải những bài tóa này.

Bạn đang xem: Các dạng toán đường tròn lớp 9


Vì vậy, bài viết dưới đây đã hệ thống lại kiến thức về mặt đường tròn và các dạng bài tập toán về đường tròn và hướng dẫn giải pháp giải chi tiết để thông qua đó giúp những em dễ dàng nhớ các tính chất về cung, dây cung, góc nội tiếp mặt đường tròn, góc ở trung tâm đường tròn, vị trí tương đối của mặt đường tròn,...

*
Lý thuyết đường tròn và những dạng toán về mặt đường tròn

A. Kim chỉ nan Đường tròn

I. Sự xác minh của đường tròn, tính chất đối xứng của mặt đường tròn

1. Đường tròn

- Đường tròn trung tâm O nửa đường kính R (R > 0) là hình gồm những điểm giải pháp điểm O một khoảng cách bằng R.

2. Vị trí tương đối của một điểm cùng với một con đường tròn

- mang đến đường tròn trung ương (O;R) cùng điểm M.

M nằm trê tuyến phố tròn (O;R) ⇔ OM = RM nẳm trong đường tròn (O;R) ⇔ OM M nẳm ngoài đường tròn (O;R) ⇔ OM > R

3. Cách khẳng định đường tròn

- Qua tía điểm không trực tiếp hàng ta vẽ được một và duy nhất đường tròn.

4. Tính chất đối xứng của con đường tròn

- Đường tròn là hình bao gồm tâm đối xứng. Vai trung phong của đường tròn là tâm đối xứng của của đường tròn đó.

- Đường tròn là hình tất cả trục đối xứng, trục ngẫu nhiên đường kính nào thì cũng là trục đối xứng của con đường tròn.

II. Dây của con đường tròn

1. So sánh độ dài của 2 lần bán kính và dây

- trong những dây của đường tròn dây lớn nhất là mặt đường kính

2. Quan hệ vuông góc giữa 2 lần bán kính và dây

- trong một con đường tròn, đường kính vuông góc với cùng 1 dây thì đi qua trung điểm của dây ấy.

- vào một đường tròn, 2 lần bán kính đi qua trung điểm của một dây thì vuông góc với dây ấy.

3. Contact giữa dây và khoảng cách từ trung ương đến dây

+ trong 1 đường tròn:

2 dây bằng nhau thì cách đều tâm

2 dây biện pháp đều tâm thì bằng nhau

+ trong 2 dây của 1 đường tròn

Dây như thế nào lớn hơn thì dây đó gần trung ương hơn

Dây nào nhỏ tuổi hơn thì dây đó xa tâm hơn

III. Vị trí tương đối của mặt đường thẳng với mặt đường tròn

1. Vị trí kha khá của đường thẳng với mặt đường tròn

- đến đường tròn tâm (O;R) và đường thẳng Δ, để d = d(O,Δ) khi đó:

Đường thẳng cắt đường tròn trên 2 điểm phân biệt ⇔ dĐường trực tiếp tiếp xúc với con đường tròn tại 1 điểm ⇔ d=RĐường trực tiếp và đường tròn ko giao nhau ⇔ d>R

- Khi con đường thẳng và đường tròn tiếp xúc nhau thì đường thẳng được gọi là tiếp con đường của con đường tròn. Điểm bình thường giữa mặt đường thẳng và mặt đường tròn hotline là tiếp điểm.

2. Lốt hiệu phân biệt tiếp tuyến của con đường tròn

- nếu 1 mặt đường thẳng là tiếp tuyến của một đường tròn thì nó vuông góc với nửa đường kính đi qua tiếp điểm

- Nếu 1 đường thẳng đi sang một điểm của đường tròn với vuông góc với bán kính đi qua đặc điểm đó thì đường win ẩy là tiếp con đường cùa đường tròn.

3. đặc điểm của nhì tiếp tuyến giảm nhau

- Nếu hai tiếp tuyến đường cùa một đường tròn cắt nhau tại một điểm thì:

Điếm đó phương pháp đều nhì tiếp điểm.Tia kẻ từ đặc điểm đó đi qua chổ chính giữa là tia phân giác của góc tạo bởi hai tiếp tuyến.Tia kẻ từ tâm đi qua điểm đó là tia phân giác của góc tạo vì chưng hai nửa đường kính (đi qua các tiếp điểm)

4. Đường tròn nội tiếp tam giác

Đường tròn xúc tiếp với bố cạnh cùa một tam giác được hotline là đường tròn nội tiếp tam giác, còn tam giác được call là ngoại tiếp mặt đường tròn.Tâm cùa con đường tròn nội tiếp tam giác được điện thoại tư vấn là giao điểm cùa các đường phân giác các góc trong tam giác.

5. Đường tròn bàng tiếp tam giác

Đường tròn tiếp xúc với một cạnh cùa một tam giác và tiếp xúc với các phần kéo dài của nhị cạnh cơ được call là đường tròn bàng tiếp tam giác.Với một tam giác, có ba đường tròn bàng tiếp.Tâm cùa mặt đường tròn bàng tiếp tam giác trong góc A là giao điểm cùa hai đường phân giác những góc ngoài tại B và C, hoặc là giao điểm cùa mặt đường phân giác góc A và đường phân giác xung quanh tại B (hoặc C).

IV. Vị trí tương đối của hai tuyến đường tròn

1. đặc thù đường nối tâm

- Đường nối tâm của hai đường tròn là trục đối xứng cùa hình bao gồm cà hai tuyến phố tròn đó.

- Nếu hai tuyến phố tròn cắt nhau thì hai giao điếm đồi xứng cùng nhau qua con đường nối tâm.

- Nếu hai con đường tròn xúc tiếp nhau thì tiếp điểm nằm trên tuyến đường nối tâm.

2. Vị trí kha khá của hai tuyến đường tròn.

+ mang đến 2 con đường tròn (O; R) cùng (O"; r) đặt OO"=d

- hai tuyến phố tròn cắt nhau trên 2 điểm ⇔ R-r R + r

O cất O" ⇔ d 3. Tiếp tuyến tầm thường của nhì đường tròn

- Tiếp tuyến phổ biến cùa hai đường tròn là đường thẳng tiếp xúc với tất cả hai mặt đường tròn đó.

- Tiếp con đường chung quanh đó là tiếp tuyến phổ biến không cắt đoạn nối tâm.

- Tiếp tuyến phổ biến trong là tiếp tuyến phổ biến cắt đoạn nối tâm.

V. Contact giữa cung và dây

1. Định lí 1

+ Với hai cung nhỏ tuổi trong một mặt đường tròn tuyệt trong hai đường tròn bằng nhau:

- hai cung cân nhau căng nhị dây bằng nhau.

- nhì dây cân nhau căng nhị cung bởi nhau.

2. Định lí 2

+ Với nhị cung bé dại trong một mặt đường tròn hay trong hai tuyến phố tròn bởi nhau:

- Cung lớn hơn căng dây khủng hơn.

- Dây to hơn căng cung lớn hơn.

3. Ngã sung

+ vào một mặt đường tròn, nhị cung bị chắn giữa nhì dây song song thì bởi nhau.

+ vào một con đường tròn, 2 lần bán kính đi qua điếm ở chính giữa của một cung thì đi qua trung điểm của dây căng cung ấy.

+ trong một đường tròn, đường kính đi qua trung điểm của một dây (không đi qua tâm) thì trải qua điếm vị trí trung tâm của cung bị căng vì dây ấy.

+ trong một mặt đường tròn, đường kính đi qua điếm tại chính giữa của một cung thì vuông góc cùng với dây căng cung ấy và ngược lại.

VI. Góc nội tiếp mặt đường tròn

1. Định nghĩa: Góc nội tiếp là góc bao gồm đỉnh nằm trên phố tròn và hai cạnh đựng hai dây cung của con đường tròn ấy.

- Cung nằm bên trong góc được gọi là cung bị chắn.

2. Định lí: vào một đường tròn, số đo của góc nội tiép bằng nửa số đo của cung bị chắn.

3. Hệ quả

+ trong một mặt đường tròn:

- các góc nội tiếp bằng nhau chắn những cung bằng nhau.

- những góc nội tiếp cùng chắn một cung hoặc chắn những cung đều bằng nhau thì bằng nhau.

- Góc nội tiếp (nhỏ hơn hoặc bởi 90° có số đo bằng nửa số đo của góc sống tâm cùng chắn một cung.

- Góc nội tiếp chắn nửa mặt đường trònlà góc vuông.

VI. Góc tạo vị tiếp đường và dây cung

1. Định lí: Số đo của góc tạo vì tiếp tuyến và dây cung bằng nửa số đo của cung bị chắn.

2. Hệ quả: Trong một con đường tròn, góc tạo vì chưng tia tiếp tuyến và dây cung và góc nội tiếp thuộc chắn một cung thì bằng nhau.

3. Định lí (bổ sung)

- nếu như góc BAx (với đỉnh A nằm trên đường tròn, một cạnh chứa dây cung AB), có số đo bằng nửa số đo của cung AB căng dây đó và cung này nằm bên trong góc đó thì cạnh Ax là một tia tiếp đường của con đường tròn.

VIII. Góc sinh hoạt đỉnh bên trong, cùng góc làm việc đỉnh bên ngoài đường tròn

Định lí 1: Số đo của góc có đỉnh ở phía bên trong đường tròn bởi nửa tổng so đo nhì cung bị chắn.

Định lí 2: Số đo của góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn bằng nửa hiệu so đo hai cung bị chắn.

IX. Cung đựng góc

1. Quỹ tích cung đựng góc

- cùng với đoạn thẳng AB và góc ∝ (00 hai cung đựng góc ∝ nói trên là hai cung tròn đối xứng cùng nhau qua AB.Hai điếm A, B được coi là thuộc quỹ tích.Đặc biệt: Quỹ tích các điếm M chú ý đoạn thẳng AB cho trước bên dưới một góc vuông là mặt đường tròn đường kính AB.

2. Giải pháp vẽ cung cất góc ∝

Vẽ mặt đường trung trực d của đoạn thắng AB.Vẽ tia Ax chế tạo ra với AB một góc ∝Vẽ đường thẳng Ay vuông góc với Ax. Gọi O là giao điểm của Ay cùng với d.Vẽ cung AmB, tâm O, nửa đường kính OA sao cho cung này nằm ở vị trí nửa phương diện phẳng bờ AB không đựng tia Ax. Cung AmB được vẽ như trên là một cung chứa góc ∝.

3. Cách giải vấn đề quỹ tích

- Muốn chứng tỏ quỹ tích (tập hợp) các điếm M vừa lòng tính chất T là một hình H như thế nào đó, ta phải minh chứng hai phần:

Phần thuận: đông đảo điếm có đặc thù T hầu như thuộc hình H.Phần đảo: hồ hết điểm thuộc hình H đều phải sở hữu tính chất T.

Kết luận: Quỹ tích các điếm M có tính chất T là hình H.

X. Tứ giác nội tiếp

1. Định nghĩa: Một tứ giác tất cả bốn đỉnh nằm trên một mặt đường tròn được hotline là tứ giác nội tiếp đường tròn.

2. Định lí

- trong một tứ giác nội tiêp, tổng thể đo 2 góc đối diện bằng 180o

- nếu một tứ giác bao gồm tổng số đo 2 góc đối diện bằng 180o thì tứ giác đó nội tiếp được con đường tròn.

3. Một số dấu hiệu phân biệt tứ giác nội tiếp

- Tứ giác gồm bốn đỉnh nằm trên một đường tròn là tứ giác nội tiếp con đường tròn.

- Tứ giác có tổng số đo 2 góc đối diện bằng 180o thì tứ giác kia nội tiếp được đường tròn.

- Tứ giác ABCD tất cả 2 đỉnh C và D sao cho 

*
 thì tứ giác ABCD nội tiếp được.

XI. Đường tròn nội tiếp, con đường tròn ngoại tiếp

1. Định nghĩa

Đường tròn đi qua toàn bộ các đỉnh của một nhiều giác được hotline là đường tròn nước ngoài tiếp nhiều giác với đa giác được điện thoại tư vấn là nhiều giác nội tiếp con đường tròn.Đường tròn tiếp xúc với tất cả các cạnh của một nhiều giác được điện thoại tư vấn là đường tròn nội tiếp đa giác cùng đa giác được gọi là đa giác nước ngoài tiếp đường tròn.

2. Định lí

- bất kỳ đa giác phần lớn nào cũng có một và duy nhất đường tròn nước ngoài tiếp, có một và chỉ một đường tròn nội tiếp.

- trung tâm của hai đường tròn này trùng nhau cùng được call là tâm của nhiều giác đều.

- chổ chính giữa này là giao điểm hai đường trung trực của nhì cạnh hoặc là hai tuyến đường phân giác của nhị góc.

* Chú ý:

Bán kính đường tròn ngoại tiếp đa giác là khoảng cách từ trung ương đến đỉnh.Bán kính đường tròn nội tiếp nhiều giác là khoảng cách từ tâm O đến 1 cạnh.Cho n_ giác (đa giác có n cạnh) phần đông cạnh a. Khi đó:Chu vi của nhiều giác: 2p = mãng cầu (p là nửa chu vi)Mỗi góc sống đỉnh của đa giác bao gồm số đo bằng: 180o(n-2)/nMỗi góc ở trung khu của đa giác tất cả số đo bằng: 360o/nBán kính mặt đường tròn ngoại tiếp R = a/(2sin(180o/n)) ⇒ a = 2.R.sin(180o/n)Bán kính đường tròn nội tiếp r = a/(2tan(180o/n)) ⇒ a = 2.r.tan(180o/n)Liên hệ giữa bán kính đường tròn ngoại tiếp cùng nội tiếp: R2 - r2 = a2/4Diện tích nhiều giác đều: S = (1/2)nar

XII. Độ dài mặt đường tròn, cung tròn

1. Công thức tính độ dài mặt đường tròn (chu vi đường tròn)

- Độ lâu năm C của một mặt đường tròn bán kính R được xem theo công thức

*
 hoặc 
*
 (d=2R)

2. Phương pháp tính độ lâu năm cung tròn

Trên đường tròn bán kính R, độ dài l của một cung no được tính theo công thức: 

*

XIII. Diện tích hình tròn, hình quạt tròn

1. Cách làm tính diện tích s hình tròn

- diện tích s S của một hình trụ bán kính R được tính theo công thức: 

*

2. Bí quyết tính diện tích s hình quạt tròn

- diện tích hình quạt tròn bán kính R cung no được xem theo công thức

*
 hay 
*
 (l là độ nhiều năm cung no của hình quạt tròn)

B. Các dạng bài xích tập về con đường tròn

Dạng 1: chứng minh nhiều điểm cùng thuộc 1 đường tròn

* Phương pháp: minh chứng các điểm sẽ cho phương pháp đều một điểm cho trước

Ví dụ: Cho tam giác ABC có tía góc nhọn nội tiếp con đường tròn (O), các đường cao thứu tự là AD, BE, CF. Chứng minh rằng, bốn điểm B,C,E,F thuộc nằm trên một mặt đường tròn.

* Lời giải:

- Theo đưa thiết:

 BE là mặt đường cao ⇒ BE ⊥ AC ⇒

*
 = 900.

 CF là con đường cao ⇒ CF ⊥ AB ⇒

*
 = 900.

⇒ E cùng F cùng nhìn BC dưới một góc 900

⇒ E với F cùng nằm trên tuyến đường tròn 2 lần bán kính BC.

⇒ Vậy tứ điểm B,C,E,F cùng nằm trên một mặt đường tròn.

• Dạng 2: Xác định trung khu và bán kính của đường tròn ngoại tiếp

* Phương pháp:

- Tam giác thường: Vẽ hai tuyến đường trung trực, giao của 2 mặt đường trung trực là vai trung phong của đường tròn nước ngoài tiếp tam giác

- Tam giác vuông: chổ chính giữa đường tròn nước ngoài tiếp tam giác là trung điểm của cạnh huyền

- Tam giác cân: trọng tâm của đường tròn nước ngoài tiếp tam giác nằm trê tuyến phố cao hạ từ bỏ đỉnh xuống đáy tam giác.

- Tam giác đều: chổ chính giữa của mặt đường tròn nước ngoài tiếp tam giác trùng cùng với trọng tâm, trực tâm và trọng tâm đường tròn nội tiếp tam giác.

Ví dụ 1: Tính bán kính của đường tròn nước ngoài tiếp tam giác ABC vuông cân tất cả cạnh góc vuông bằng a.

* Lời giải:

- Theo định lý pitago ta tính chiều nhiều năm cạnh huyền, ta có:

*

- vì tam giác vuông cân, nên tâm con đường tròn là trung điểm của cạnh huyền cùng chiều dài bán kính là:

*

Ví dụ 2: Xác định trung ương và bán kính của mặt đường tròn trung ương (O) nước ngoài tiếp tam giác hầu hết ABC gồm cạnh bằng a.

* Lời giải:

- tâm đường tròn nước ngoài tiếp tam giác phần đa ABC là trực vai trung phong của tam giác ABC.

- tự A hạ con đường cao AH xuống BC, ta có:

*

- bí quyết suy ra trường đoản cú pitago:

*
*
*

⇒ tâm đường tròng là trực chổ chính giữa của tam giác và có phân phối kính: 

*

Bài tập 1: Cho hình thoi ABCD .Gọi O là giao điểm hai đường chéo ; M,N,R,S là hình chiếu của O theo lần lượt trên AB , BC, CD với DA . Chứng tỏ 4 điểm M,N,R,S nằm trong một con đường tròn .

* Lời giải: Chứng minh 4 tam giác vuông bằng nhau.

ΔMBO = ΔNBO = ΔRBO = ΔABO

(vì cạnh huyền bằng nhau ,góc nhọn bởi nhau)

* Suy ra OM = ON = OR = OS

* Vậy M,N,R,S ∈ O

Bài tập 2: Cho Δ ABC cân tại A ; Nội tiếp Đường tròn (O) ; Đường cao AH giảm Đường tròn làm việc D .

1) Vì sao AD là 2 lần bán kính của (O) ?

2) Tính số đo góc ACD ?

3) Cho BC = 24 cm ; AC = 20 cm ;Tính độ cao AH và nửa đường kính của (O)

* Lời giải:

1) Vì trung khu O là giao điểm của 3 con đường trung trực của Δ ABC

Mà Δ ABC cân nặng ở A buộc phải đường cao AH cũng chính là trung trực ⇒ O ∈ AH

⇒ AD là dây qua trung tâm ⇒ AD là con đường kính

2) Nối DC; OC

Ta tất cả CO là trung tuyến nhưng CO = AD/2 = R

⇒ Δ ACD vuông sinh sống C đề nghị = 900

3) Vì AH là trung trực ⇒ bảo hành = HC = BC/2 =24/2 = 12

Xét Δ vuông AHC tất cả :

*

Xét Δ vuông ACD gồm : AC2 = AH .AD

⇒ AD = AC2 / AH = 202 /16 = 25 cm ⇒ R = AD /2 = 25 /2 =12,5 cm

Bài tập 3: Cho mặt đường tròn (O) 2 lần bán kính AB, điểm M thuộc đường tròn, vẽ điểm N đối xứng với A qua M; BN cắt đường tròn tại C, hotline E là giao điểm của AC và BM.

1) triệu chứng minh:NE ⊥ AB

2) hotline F là vấn đề đối xứng với E qua M. Chứng minh FA là tiếp con đường của mặt đường tròn (O)

3) Kẻ CH ⊥ AB (H∈AB) . đưa sử HB=R/2 , tính CB; AC theo R

Bài tập 4: Cho mặt đường tròn (O; R) 2 lần bán kính AB, đem điểm C trên phố tròn làm sao để cho AC = R.

1) Tính BC theo R và các góc của tam giác ABC.

2) gọi M là trung điểm của AO, vẽ dây CD trải qua M. Minh chứng tứ giác ACOD là hình thoi.

Xem thêm: Tổng Hợp Kiến Thức Toán Hình Lớp 7 (Ngắn Gọn Nhất), Tổng Hợp Kiến Thức Toán Lớp 7

3) Tiếp tuyến đường tại C của mặt đường tròn giảm đường trực tiếp AB trên E. Minh chứng ED là tiếp đường của con đường tròn (O)

4) hai đường thẳng EC và vì chưng cắt nhau trên F. Chứng minh C là trung điểm của EF

Bài tập 5: Cho hai tuyến phố tròn (O; R) với (O; R’) tiếp xúc ngoài tại A. Kẻ tiếp tuyến chung bên cạnh BC. Cùng với B ∈ (O) và C (O")

1) Tính góc BÂC

2) Vẽ 2 lần bán kính BOD. Minh chứng 3 điểm C, A, D thẳng hàng

3) Tính DA.DC

4) Chứng minh OO’ là tiếp con đường của mặt đường tròn có 2 lần bán kính BC, và tính BC?

Bài tập 6: Cho đường tròn trọng điểm O, đường kính AB. Bên trên đường tròn lấy 1 điểm C làm thế nào cho AC>BC. Các tiếp tuyến tại A và C của đường tròn O cắt nhau tại D , BD cắt (O) tại E .Vẽ dây cung EF//AD ,vẽ CH vuông góc với AB tại H

1) Chứng minh : AE=AF và BE=BF

2) ADCO là tứ giác nội tiếp

3) DC2=DE.DB

4) AF.CH=AC.EC

5) Gọi I là giao điểm của DH và AE , CI cắt AD tại K . Chứng tỏ : KE là tiếp tuyến của (O)

6) Từ E kẻ đường thẳng song song v ới AB cắt KB tại S , OS cắt AE tại Q . Chứng minh : 3 điểm D,Q,F thẳng hàng

Hy vọng với phần ôn tập chi tiết và vừa đủ về kim chỉ nan đường tròn và bài bác tập áp dụng làm việc trên để giúp đỡ các em nắm vững kiến thức hơn về phần này. đa số thắc mắc các em hãy nhằm lại phản hồi dưới bài bác viết, chúc những em học tập tập tốt và đạt hiệu quả cao.